Nổi tiếng thế giới bởi những tìm kiếm mang tính tiên phong, cho các đề xuất kiến trúc phản ánh cuộc sống hiện đại, Zaha Hadid đã nghiên cứu địa hình trừu tượng cho nhiều dự án của mình: các công trình biến đổi, linh hoạt và biểu cảm gợi lên sự năng động của cuộc sống đô thị hiện đại.
Để hiểu thêm về quá trình sáng tạo và các dự án phát triển chuyên nghiệp của Zaha Hadid, chúng tôi đã thực hiện lựa chọn các bức tranh của bà để mở rộng sự khám phá lĩnh vực kiến trúc thông qua các bài tập trừu tượng ba chiều. Những tác phẩm nghệ thuật này đề xuất một cái nhìn thế giới mới và khác biệt, đặt câu hỏi về những hạn chế vật chất của thiết kế và cho thấy nền tảng sáng tạo trong sự nghiệp của Zaha Hadid.
Cảm hứng ban đầu của Zaha Hadid là gì?
Ngay từ khi bắt đầu sự nghiệp, Zaha Hadid đã chịu ảnh hưởng bởi nghệ sĩ Kazimir Malevich, người đã dẫn dắt bà sử dụng sơn dầu như một công cụ để khám phá kiến trúc. Trong những năm 1980, trước khi Zaha hiện thực hóa bất kỳ tác phẩm nào của mình, bà đã phải đối mặt với nhiều năm thiết kế kiến trúc mang nhiều tính lý thuyết. Bà đã tạo ra tiền lệ cho toàn bộ sự nghiệp của mình, với những khám phá này, sau đó được củng cố dưới dạng tư liệu trong các tác phẩm thực tế.
“Tôi đã rất thích thú bởi sự trừu tượng và làm thế nào nó thực sự có thể dẫn đến các mặt bằng trừu tượng, khác xa những giáo điều nhất định về kiến trúc là gì.”
The Peak – 1983. Image Cortesía de Zaha Hadid
Zaha Hadid bắt đầu vẽ tranh của mình cùng các bài tiểu luận ở tầm đô thị vĩ mô, khám phá các đề xuất cho các mặt bằng tổng thể và các hình thức kết nối giữa các thành phố. Trong các bức tranh “Đỉnh cao” của mình, bà đã đề xuất một cột mốc như một sự nghỉ ngơi khỏi sự tắc nghẽn và đông đúc của Hồng Kông, được dựng trên một ngọn núi nhân tạo.
Trong tác phẩm “Thế giới (89 độ)”, kiến trúc sư có thể khám phá nhiều khả năng của các công nghệ mới và tác động của chúng đối với thiết kế kiến trúc, tạo ra một tác phẩm trừu tượng, gần giống như một góc nhìn từ vệ tinh về thế giới. Chỉ sử dụng các góc nhọn mang lại sự năng động cho tầm nhìn, mặt bằng bị vượt qua bởi một đường chân trời cong rộng, chuyển động của nó thể hiện sự thay đổi liên tục trong lối sống đương đại.
Zaha Hadid cũng đã sử dụng phương pháp nghiên cứu đồ họa này để suy nghĩ lại về các không gian đô thị hiện có, như trong trường hợp của “Tòa nhà lớn Trafalgar Square”. Trong bức tranh này, bởi nhu cầu của các cuộc họp công cộng truyền thống tại quảng trường, bà đã giới thiệu các tòa nhà cao tầng với sân thượng được đề xuất là không gian công cộng, nơi có chiều cao sẽ tương ứng với các địa danh khác nhau trong thành phố.
Khi tham gia một cuộc thi công khai về thiết kế quy hoạch phát triển đô thị ở West Berlin, trong “Victoria City Aerial”, Zaha Hadid đã can thiệp vào bối cảnh đô thị được tổ chức xung quanh các hành lang hình thành ở các độ cao khác nhau để đưa các chức năng thương mại và văn hóa vào khu vực này.
Sự phát triển của Hafenstrasse được Zaha Hadid thiết kế để lấp đầy các không gian trung gian trong một khu nhà ở cao, truyền thống ở Hamburg, Đức. Các phương án đồ họa đề xuất một loạt các công trình chuyển đổi với các sân thượng kết nối ra sông Elbe.
Năm 1992, Zaha Hadid được kêu gọi phát triển một bộ sưu tập tranh và bản vẽ cho “The Great Utopia” – một cuộc triển lãm về Chủ nghĩa kết cấu Nga tại bảo tàng Guggenheim ở New York. Đáp lại, bà nhận ra một cách giải thích về Đài tưởng niệm Quốc tế thứ ba của Vladimir Tatlin (1919-1920), ngoài việc thử nghiệm các tác phẩm tái tạo của các nghệ sĩ Nga khác như Kazimir Malevich.
Trong các nghiên cứu của mình cho Trạm cứu hỏa Vitra, các bức tranh của Zaha Hadid đã hiện thực hóa và đóng băng chuyển động của công trình, lần theo dấu vết của những bức tường mới nổi và liên kết với nhau, và tạo cảm giác hồi hộp trước khi chuyển động sắp xảy ra.
Từ những ngày còn là sinh viên, Zaha Hadid đã sử dụng hội họa như một phần trong quá trình sáng tạo kiến trúc rộng lớn và sâu sắc của mình, chứng tỏ rằng chúng ta không bao giờ phải ngừng thử nghiệm. Mặc dù vẽ tranh trong suốt sự nghiệp và tổ chức nhiều triển lãm, bà chưa bao giờ chấp nhận định nghĩa xác định về nghệ sĩ, vì tất cả các khám phá đồ họa của bà là một phần của cuộc thám hiểm kiến trúc đang diễn ra: sử dụng sự linh hoạt vốn có trong nghệ thuật để tự do đi sâu vào thử nghiệm của một kiến trúc sư.
Để biết thêm về mối quan hệ của Zaha Hadid với nghệ thuật, hãy xem một bộ phim tài liệu theo đường link: https://vimeo.com/106495767
- Biên dịch: Kts. Trần Giang Nam
- Nguồn: https://www.archdaily.com/798362/the-creative-process-of-zaha-hadid-as-revealed-through-her-paintings
BỘ MÔN LÝ THUYẾT VÀ LỊCH SỬ KIẾN TRÚC 